Нүүдлийн бүс нутат жижиг гол, нуур ширгэх, усны түвшин багасах, голын татмаар бэлчээрийн талхагдал бий болох хандлагатай байгаа нь цэн тогорууны тархац хумигдахад нөлөөлж болзошгүй байна.

Цэн тогорууны өндөглөх орчин түймэрт өртсөнөөр дунджаар жил бүр төллөх хосын 20-30% өндөгөө алдах юмуу өндөглөх орчингүй болдог.

Айл, мал огт байхгүй цэн тогоруу өндөглөх таатай орчин бүхий зарим зэлүүд нутагт өндөглөхгүй байгаа нь тэнд чоно, үнэг, элбэнх, дорго мэт зэрлэг махчин амьтад олон байдагтай холбоотой юм.

Үүнээс гадна өндөг байх үедээ үүрнээсээ устах тохиолдол маш их байдаг. Тухайлбал: Махчин амьтан өндөгийг идэх, үүрлэсэн хойно үүрийн орчимд гаднын нөлөөлөл их болж эх эцэг шувууд үүрээ удаан хугацаагаар орхисноос өндөг амилах чадваргүй болох, гол усны үерээс болж өндөг, үүр усанд автагдах зэрэг тохиолдлууд нилээд их байдаг байна

Монголд тогорууны хаврын нүүдэл 4-р сарын эхэн болон дунд үеэр үргэлжилнэ. Намрын шувуудын буцах нүүдэл 9 сарын сүүл, зарим үед 10 сарын эхэн хүртэл үргэлжилнэ.

Хавар, зун, намрын улиралд тоо толгой, байршил нутгийг тогтоох, амьдрах орчинд үзүүлж буй аюул дарамтыг тодорхойлох зорилгоор тогтмол мониторинг судалгаа хийдэг.

Цэн тогорууны амьдрах орчинд хамгийн их аюул дарамт учруулж буй нохойны тоо толгойг цөөлөх ажлыг зохион байгуулсан.

Орчны бүсийн Хэнтий аймгийн Биндэр суманд талуудтай хамтран “Тогорууны фестивал” эвент арга хэмжээг жил бүрийн 6-7 сард зохион байгуулдаг. Тус эвент арга хэмжээний үеэр оролцогч талуудын тогорууны бүжгийн тэмцээнийг 2017 оноос хойш уламжлал болгон зохион байгуулж байгаа.

Цэн тогоруу, ховор шувуудын талаарх иргэдийн мэдлэгийг сайжруулах зорилгоор ОХУ-ын Сохондын шим мандлын дархан газрын захиргаатай хамтарч “Олон улсын гар зургийн уралдаан”-г жил бүр зохион байгуулдаг. “Жаргалтай хаврын шувууд” “Миний нутгийн дэгдээхий” “Амарын эх-шидэт ус” гэх зэргээр сэдэвчилсэн гар зургийн уралдаануудыг зохион байгуулж, бүтээлүүдээр үзэсгэлэн 2016 онд Монгол, Япон, Орос, Хятад гэсэн 4 улсад гарч байсан.

Орчны бүсийн Хэнтий аймгийн Биндэр, Баян-Адарга, Дадал, Норовлин, Дорнод аймгийн Баян-Уул гэсэн 5 суманд ЕБС-ийн сурагчдаас “Өсвөрийн байгаль хамгаалагч” “Экоклуб” байгуулж, тус сурагчдыг байгальтай танилцуулах, шувуудын талаарх мэдлэгийг сайжруулах хээрийн аялалыг жил бүр зохион байгуулдаг.

Экоклубын сурагчдын дунд “Зуны зуслан цугларалт” арга хэмжээг талуудтай хамтран зохион байгуулж, Норовлин сумын Наанги нэртэй нууранд шувуудын үүрлэлт, үржлийн үеийн тандалт хийдэг.

Хамгаалалтын захиргаа нь үнэт зүйлсийг сурталчлан таниулах зорилгоор тэдгээрийн зураг, мэдээлэл бүхий “Эко даавуун уут” -ыг хэвлүүлж, иргэдэд тарааж, сурталчилгаа хийдэг.